Banken zullen vanaf volgend jaar toch geen schatter moeten sturen om de waarde van een woning te bepalen voordat ze een lening geven. Ze kunnen zich ook gewoon baseren op de verkoopprijzen van vergelijkbare huizen of appartementen in de buurt. Dat zegt de Nationale Bank. Een schatting blijft vanaf volgend jaar wel verplicht als je een lening wil aangaan bij een bank voor de aankoop van een woning, maar het hoeft dus niet met een plaatsbezoek van een schatter aan het huis of appartement.
Wie een lening wil afsluiten bij een bank om een woning te kopen, zal vanaf volgend jaar niet meer kunnen lenen op basis van de aankoopprijs. De lening zal bepaald worden op basis van de werkelijke waarde van de woning. Eerst was gezegd dat de bank daarvoor een schatter zou moeten sturen, nu zegt de Nationale Bank dus dat zo'n bezoek niet noodzakelijk is.
"Een plaatsbezoek is alleen nodig als bijvoorbeeld de waarde van het pand met onvoldoende zekerheid kan worden bepaald, de database onvoldoende panden met gelijkaardige karakteristieken bevat of er pand-specifieke eigenschappen in acht genomen dienen te worden", zegt de Nationale Bank.
Zo'n plaatsbezoek kost al snel enkele honderden euro's, maar in veel gevallen zal dat niet nodig zijn en zullen er geen extra kosten verbonden zijn aan de schatting.
"De banken weten vandaag al zeer goed wat de waarde van een huis is", zegt Geert Sciot van de Nationale Bank in "De ochtend" op Radio 1. "Ze houden die markt zeer goed in het oog. Ze weten wat een rijwoning van 25 jaar oud in een welbepaalde gemeente per vierkante meter waard is en wat het prijskaartje daarvan zal zijn."
Puntjes op de i
Volgens de Nationale Bank zijn er vorige week door bepaalde experts verkeerde interpretaties gegeven aan de Europese richtlijn die de banken verplicht om vanaf volgend jaar hypothecaire leningen toe te kennen op basis van een schatting van de werkelijke waarde van een huis. "We betreuren dat en hebben daarom nu de puntjes op de i gezet", zegt Sciot.
Wie als koper boven de geschatte waarde biedt, moet dat geld zelf op tafel leggen en kan voor dat bedrag niet lenen bij de bank. Er was dan ook kritiek dat de regeling in het nadeel speelt van jonge mensen die een eerste huis willen kopen en niet zo kapitaalkrachtig zijn.
"Banken mogen in bepaalde gevallen meer dan 90 procent van de waarde van het huis lenen."
De Nationale Bank laat toe dat banken tot 35 procent van hun leningen verstrekken aan een quotiteit boven de 90 procent. "Banken mogen dus in bepaalde gevallen meer dan 90 procent van de waarde van het huis lenen. Dat kan bijvoorbeeld om jonge mensen de kans te geven een eerste woning aan te kopen."
"We zijn vooral bezorgd bij speculatieve aankopen. Mensen die nu een woning kopen om te verhuren, om zo hun spaargeld te laten renderen. Bij de aankoop van dat soort woningen willen we dat de banken bij het toekennen van leningen een beetje oppassen. Want we hebben gemerkt dat bij andere Europese landen financiële crisissen vaak ontstaan op de woningmarkt en dan vooral bij aankoop van een tweede woning."
Bron: Judit Verstraete, Ludwig De Wolf, Belga
